Zielone torowisko z mat rozchodnikowych zamiast betonowego torowiska z tłucznia – udana rewitalizacja w centrum Warszawy

Zielone torowisko z mat rozchodnikowych w centrum Warszawy. Bardzo udana rewitalizacja torowiska od Jana Pawła II o długości – 668 metrów – między rondem ONZ a dworcem Warszawa Centralna. Torowisko z tłucznia zostało tam zamienione na zielone torowisko i dzięki temu zrównoważony system drenażu oraz zielony korytarz w centrum miasta.

Realizacja miała miejsce w listopadzie 2022 r. Prace były prowadzone w nocy, żeby nie zakłócać ruchu tramwajowego.

Jak oszczędzać wodę na torach tramwajowych?

W Warszawie jest już 28 km zielonych torów. Tramwaje Warszawskie zastępują tradycyjną konstrukcję torowisk z tłuczniem, czyli tory wyglądające jakby były obsypane kamieniami, systemem zrównoważonego drenażu poprawiającym różnorodność biologiczną w mieście, czyli zielonym dywanem z rozchodników.

Tramwaje Warszawskie przeprowadziły testy mające na celu sprawdzić,  jak przyjmują się nowe rośliny na torach i jakie stosować technologie ich zazieleniania. Efektem testów jest rezygnacja z trawy, która wymaga podlewania na rzecz rozchodnika, który jest rośliną sucholubną. Jest to roślina, która początkowo eksperymentalnie została posadzona na ul. Obozowej, a teraz dzięki temu, że nie potrzebuje podlewania trafia na inne ulice. To szczególnie ważne przy ocieplającym się klimacie i braku wody w Polsce.

Torowisko z tłucznia, które zostało zazielenione to pierwsza realizacja na której została zastosowana nowa technologia. Nie trzeba robić ich pełnej przebudowy, co oznacza niższe koszty zazieleniania stolicy i wprowadzania zielonej infrastruktury do centrum miasta.

Zalety zielonego torowiska polegają również na redukcji hałasu komunikacyjnego pochodzącego od tramwajów:

Stosowane w unii Europejskiej metody prognozowania hałasu komunikacyjnego w środowisku, w tym hałasu od linii kolejowych i tramwajowych uwzględniają zielone torowiska. Poniżej zostały podane wartości dotyczące hałasu od przejazdu pojazdu szynowego, w zależności od otoczenia szyn.

Jak podaje Wspólne Centrum Badawcze, Instytut Zdrowia i Ochrony Konsumentów, Anfosso-Lédée, F., Paviotti, M., Kephalopoulos, S., Common noise assessment methods in Europe (CNOSSOS-EU): to be used by the EU Member States for strategic noise mapping following adoption as specified in the Environmental Noise Directive 2002/49/EC, Publications Office, 2012, https://data.europa.eu/doi/10.2788/32029

w przypadku:

  • Szyny zatopionej w asfalcie, poziom mocy akustycznej na metr bieżący, przy zadanych parametrach ruchu, LW’ = 72,2 dB.
  • Szyny na blokach betonowych z podsypką, przy tych samych parametrach ruchu,  LW’ = 65,4 dB.
  • Szyny na zielonym torowisku, z niską trawą lub słabo porośniętym, przy tych samych parametrach ruchu, LW’ = 64,6 dB.
  • Szyny na zielonym torowisku, w znacznym stopniu porośniętym, przy tych samych parametrach ruchu,  LW’ = 61,2 dB.

Maty rozchodnikowe w momencie dostawy i instalacji na zielonym torowisku są bardzo mocno porośnięte mieszanką rozchodników. Rośliny porastają co najmniej 90% powierzchni maty.

Zalety zielonych torowisk w miastach jako elementów zielonej infrastruktury, zrównoważonych systemów drenażu (SUDS) i zielonych korytarzy miejskich:

  • Więcej ciszy: rośliny zasadzone między szynami obniżają poziom dźwięków wydawanych przez tramwaje nawet o kilka decybeli;
  • Mniej zanieczyszczone powietrze: dodatkowa roślinność pozwala filtrować spaliny, za których powstawanie odpowiada ruch samochodowy;
  • Mniej zanieczyszczone powietrze: zapobieganie wzbijaniu się pyłów przez przejeżdżające tramwaje;
  • Niższa temperatura latem: ziemia, na której rośnie roślinność, wchłania wilgoć i dzięki temu zwłaszcza latem, obniża temperaturę otoczenia, przeciwdziałając powstawaniu miejskiej wyspy ciepła;
  • Przyczyniają się do retencjonowania wód opadowych w miejscu ich powstawania – stanowią zrównoważone systemy drenażu (SUDS);
  • Stanowią narzędzie adaptacji do zmian klimatu w miastach;
  • Zwiększenie bioróżnorodności i budowa zielonych korytarzy w miastach (rozchodniki kwitną);
  • Poprawa estetyki: rozchodniki kwitną, a jesienią przebarwiają się na piękne kolory.
  • Stop suszy: w czasie niedoborów wody, kiedy jest ona tak cenna, nie trzeba jej marnować na regularne podlewanie zielonego torowiska z trawy;
  • Nie trzeba stosować drogiego w instalacji i utrzymywaniu systemu nawadniającego – takie systemy stosuje się w przypadku torowisk z trawy;
  • Maty rozchodnikowe (rozchodniki w rolce, dywan z rozchodnika) rozkłada się szybko i sprawnie – a możliwość szybkiej instalacji jest ważna w przypadku budowy torowisk (np. ze względu krótki czas wyłączenia danego odcinka z ruchu, konieczność pracy w nocy);
  • Nie trzeba kosić – niższe koszty eksploatacji i serwisowania – oszczędność nakładów na pracę ludzką; Jak wyliczyły Tramwaje Warszawskie, utrzymanie zielonego torowiska z mat rozchodnikowych na długości 1 m pojedynczego toru jest tańsze od utrzymania trawnika na takiej samej długości o ok. 85 zł rocznie.
  • Mniejszy ślad węglowy (nie trzeba zużywać paliwa do kosiarek, urządzeń, pojazdów potrzebnych do serwisowania);
  • Rozchodniki to rośliny odporne na ekstremalne warunki spowodowane zmianami klimatycznymi – dobrze znoszą duże nasłonecznienie i brak opadów (trawa na torowiskach wysycha w takich warunkach, a sucha trawa jest podatna na pożary – zobacz artykuł);
  • Zastosowanie rozchodników w rolce pozwala uzyskać natychmiastowy efekt pokrycia w 90% roślinnością w momencie instalacji;
  • Jeśli nie ma mrozu, to można je instalować i prowadzić prace także późną jesienią i wczesną wiosną (zobacz artykuł), kiedy inne sposoby zazielenienia się nie sprawdzą;
  • Jest to wcześniej prekultywowana roślinność (mata z rozchodników), związana z gruntem w momencie instalacji – nie uszkodzą jej ptaki, ani pęd powietrza spowodowany przejeżdżającym tramwajem (jeśli na torowisku wysiewa się nasiona to przejeżdżające tramwaje wywiewają nasiona (zobacz artykuł) i trawa nie może się zakorzenić, podobnie jest z małymi sadzonkami roślin – niszczą je ptaki i przejeżdżające tramwaje, zanim na trwałe ukorzenią się w gruncie;
  • Większa różnorodność biologiczna niż w przypadku trawy – rozchodniki kwitną;
  • Estetyka – rozchodniki kwitną i przebarwiają się na piękne jesienne kolory;
  • Jest to sprawdzone w polskich miastach rozwiązanie. Zarówno jeśli chodzi o nowo budowane torowiska (np. Warszawa, Poznań, Wrocław, Toruń), jak i istniejące torowiska z tłucznia betonowego, które są rewitalizowane i powstają na nich zielone torowiska (Warszawa).

Ostatnie wpisy